Kwas foliowy, nazywany także folacyną, folanem lub witaminą B9, jest substancją niezbędną do prawidłowego rozwoju płodu. Jest on kluczowy szczególnie podczas pierwszych tygodni ciąży, kiedy to kształtuje się mózg i rdzeń kręgowy. Niedobór kwasu foliowego może przyczynić się do powstania wad cewy nerwowej powodując nieuleczalne choroby takie, jak przepuklina mózgowa czy rozszczep kręgosłupa, któremu w większości przypadków towarzyszy wodogłowie lub szereg innego rodzaju upośledzeń. W związku z tym, zarówno kobietom planującym ciążę, jak i tym, które już spodziewają się potomstwa, zaleca się codzienne przyjmowanie 0,4 mg witaminy B9.
Kwas foliowy przed ciążą
Jak podają statystyki, aż połowa ciąż w naszym kraju jest nieplanowana. W związku z tym, zaleca się przyjmowanie preparatów takich, jak kwas foliowy Folik przez wszystkie kobiety w okresie rozrodczym. W pierwszym trymestrze ciąży jego dawka może zostać zwiększona z 0,4 mg do 1mg, lecz zmiana ta musi być uzgodniona z ginekologiem. Nie ma możliwości, by przedawkować witaminę B9, nawet jeżeli przyjmuje się ją przez kilka lat.
Przygotowując się do zajścia w ciążę, warto zadbać nie tylko o suplementację, na przykład przy pomocy kwasu foliowego Folik. Jeżeli borykamy się z nadwagą, warto pomyśleć o zmianie jadłospisu i zwiększonej aktywności fizycznej tak, by nie obciążać zbytnio organizmu, a gdy palimy papierosy – pozbyć się tego nałogu.
Kiedy nie zaleca się przyjmowania kwasu foliowego?
Niestety, nie zawsze przyjmowanie witaminy B9 w ciąży jest bezpieczne. W prawidłowym przyjmowaniu kwasu foliowego kluczową rolę odgrywa gen MTHFR. Część kobiet na skutek mutacji w tym właśnie genie nie jest w stanie przyswajać folacyny, a dodatkowa suplementacja tym składnikiem, może im jedynie zaszkodzić. Dochodzi wówczas bowiem do odkładania się nadmiaru kwasu foliowego w toksycznej formie, co może być nawet przyczyną raka. Planując ciążę, warto wykonać prosty test genetyczny w kierunku mutacji w genie MTHFR, co pomoże w uniknięciu wad cewy nerwowej u dziecka i innych patologii ciąży. Mimo, że mutacja ta jest popularna (występuje z różnym nasileniem u około 50% kobiet), mało się o niej mówi jako, że zwykle nie daje żadnych objawów.
Witamina B9 w ciąży a wady cewy nerwowej
Na 1000 żywych urodzonych dzieci, 2-3 ma wady układu nerwowego. Umieralność wśród nich wynosi 0,89 na 100 urodzonych. Podłożem tego problemu jest fakt, że wady cewy nerwowej powstają w pierwszym miesiącu ciąży, czyli wówczas, gdy kobieta przeważnie nie zdaje sobie sprawy, z faktu, że spodziewa się potomstwa. Na schorzenie to wpływ ma także środowisko oraz uwarunkowania genetyczne. Zwiększone ryzyko tworzenia się wad cewy nerwowej występuje w rodzinach, gdzie problem ten pojawił się już w przeszłości (do czwartego pokolenia wstecz), u matek chorych na cukrzycę, przyjmujących leki na padaczkę oraz mających podwyższony poziom płodowego białka. Jak pokazują badania, w rodzinach obciążonych ryzykiem wystąpienia tej wady genetycznej, codzienne przyjmowanie witaminy B9 miesiąc przed spodziewanym zapłodnieniem i przez 3 pierwsze miesiące ciąży zmniejszyło ryzyko wystąpienia wad układu nerwowego aż o 75%.
Wszystkie niezbędne informacje na temat suplementacji kwasem foliowym w ciąży można znaleźć pod adresem: http://www.swiadomemacierzynstwo.com/suplementacja